ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ :
ΤΟ ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΩΛΚΟΣ.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Κύριε Αθανασιάδη, το νέο σας βιβλίο με τίτλο: ΤΟ ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ, είναι το πρώτο σας μυθιστόρημα μετά από 15 περίπου χρόνια που ασχολείστε με την συγγραφή. Σε τι διαφέρει από το προηγούμενο βιβλίο σας, την συλλογή διηγημάτων: Η ΣΥΜΜΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΟΣ, που άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις στους αναγνώστες;
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ : Το προηγούμενο βιβλίο μου: Η ΣΥΜΜΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΟΣ, ήταν ένας εσωτερικός μονόλογος, ένα βλέμμα στην μοναξιά και στην αγριότητα της εποχής και μια αφορμή να ξεσκονίσω τις παιδικές μου αναμνήσεις, ένα βλέμμα χωρίς ενοχή. Το ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ είναι ένα βιβλίο των ανοιχτών παραθύρων, τα πρόσωπα των ηρώων μου είναι καθημερινοί σύγχρονοι άνθρωποι, με τις μικρές χαρές, τις απογοητεύσεις τους, τα μεγάλα τους όνειρα και πάθη. Πάντα όμως η πρώτη ύλη στα βιβλία μου παραμένει η ίδια η ζωή και αυτή είναι πάντα η αφορμή για να γράψω, καθώς η γοητεία της είναι ανεξάντλητη.
ΕΡΩΤΗΣΗ : Είστε ένας συγγραφέας που κατάγεστε από την Μακεδονία όπως αρκετοί άλλοι που έχουν παράδοση στην λογοτεχνία. Αυτό το δείχνεται και στο τελευταίο βιβλίο σας, όπως και σε προηγούμενα. Οι όχθες του Αξιού ποταμού, η λίμνη Δοϊράνη, η Γουμένισσα είναι απ΄ τα αγαπημένα σας θέματα. Γιατί αρνείστε να ξεχάσετε τον τόπο καταγωγής σας;
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ : Νομίζω πως αν ξεκόψει κανείς απ΄ τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε, θα μοιάζει με δέντρο δίχως ρίζες και αργά η γρήγορα θα μαραθεί η ψυχή του. Θα του λείπει η ζεστή ανάσα των αναμνήσεων όταν κρυώνει στην αγριότητα του σύγχρονου τρόπου ζωής Ο τόπος καταγωγής μας είναι η ταυτότητά μας, είτε το θέλουμε είτε όχι. Μας χαρακτηρίζει τόσο αισθητικά όσο και κοινωνικά κι εγώ αρνούμαι να αποβάλλω απ΄ την ψυχή μου την «μουσική» της μακεδονικής επαρχίας. Αν κάποιος λοιπόν ξεχάσει την αρχή της ζωής του είναι σαν να ακυρώνει την μνήμη του και αυτό μάλλον είναι αδιανόητο για έναν καλλιτέχνη. Γι αυτό η Μακεδονία είναι πάντα η αφορμή ως σήμερα στην συγγραφή ενός βιβλίου μου, ίσως γιατί θυμάμαι έντονα τις όχθες του Άξιου ποταμού που μεγάλωσα, το σφύριγμα του βαρδάρη τον χειμώνα και τα καλοκαίρια της που βρέχουν φωτιά.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Αθανασιάδη, σαν συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης θα λέγαμε πως στα τελευταία σας βιβλία παρατηρούμε πως αφήνεται το αστικό περιβάλλον όπου κυρίως ζείτε τα τελευταία χρόνια και επιστέφεται συνειδητά στην ζωή και την αγωνία της ελληνικής επαρχίας, παρουσιάζοντας μια συνεχή εξέλιξη τόσο στα θέματά σας όσο και στο ύφος, πάντα με γραμμή εκκίνησης την περιοχή του Κιλκίς που γεννηθήκατε. Τι θα λέγατε πάνω σ΄ αυτό;
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ : Πιστεύω απόλυτα στην αρμονική σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον. Στην ανάγκη προστασίας του φυσικού πλούτου καθώς η ανεργία της επαρχίας κάνει ασύδοτες τις βιομηχανίες. Ως άνθρωπος που γεννήθηκα και μεγάλωσα στην επαρχία και αργότερα βρέθηκα στην Αθήνα για πολλά χρόνια το μόνο εφόδιό μου ήταν η ατελείωτες ανατολές της Μακεδονίας που κοίμιζαν κάπου τις ανασφάλειές μου. Ενώ σαν άνθρωπος δείχνω χαμηλών τόνων εν τούτοις είμαι γεμάτος οράματα και ένταση. Η φύση είναι η αρχή της δημιουργίας μου. Κατά βάθος θα έλεγα πως τα πρόσωπα στα βιβλία μου εξυπηρετούν, για να περιγράψω αυτήν την ανεξάντλητη ομορφιά, που προσφέρει ένα βουνό, ένα ποτάμι, μια λίμνη. Στο τελευταίο μου βιβλίο νοερά κολυμπούσα για έναν και πλέον χρόνο στα νερά της Δοϊράνης. Τελειώνοντας το ένοιωθα πως ξαναβαπτίστηκα. Όλα τα πράγματα τα έβλεπα από μια καινούρια θέα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ξεκινήσατε γράφοντας ποιήματα, πολιτικά άρθρα σε εφημερίδες αλλά τελικά σας κέρδισε η πεζογραφία.
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ: Ποτέ δεν σταμάτησα να γράφω ποίηση, ποιήματα μου δημοσιεύονται συνεχώς σε περιοδικά, ανθολογίες, ακόμη και σε ιστοσελίδες. Το γιατί μετά το ’93 δεν κυκλοφόρησε μια καινούρια έκδοση ποιητικής συλλογής καλύτερα να ρωτήσετε τους εκδότες. Παρ΄ όλα αυτά σε πολλά σημεία των αφηγήσεων μου προσπαθώ να δώσω την «μουσική» της ποίησης στις περιγραφές μου. Η λογική πως η ποίηση δεν έχει αγοραστικό κοινό έχει πλέον καθιερωθεί. Όσο για την πεζογραφία που λέτε δεν είναι κάτι καινούριο γιατί έγραφα παράλληλα με την ποίηση. Δεν είναι τυχαίο πως το πρώτο μου διήγημα βραβεύτηκε το ’87 πριν το πρώτο μου βιβλίο, την ποιητική συλλογή: ΣΑΝ ΘΕΑΤΕΣ, ενώ στη συνέχεια δημοσιεύτηκε στα μεγαλύτερα λογοτεχνικά περιοδικά.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κυκλοφορήσατε το πρώτο σας βιβλίο το ’87 ενώ πριν δημοσιεύατε ποιήματά σας σε διάφορα έντυπα, σε πολύ μικρή ηλικία. Γιατί αποφάσισε ένα «παιδί» να γίνει συγγραφέας;
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ : Δεν ξέρω συγκεκριμένα. Αυτό ήταν μια μόνιμη ανάγκη μου από τα μαθητικά μου χρόνια. Χωρίς ποίηση ένοιωθα πως μου έλειπε η γεύση της ζωής, ήταν ο μοναδικός τρόπος να εκφράσω τα συναισθήματα και τα όνειρά μου. Ίσως να οφείλετε πως γεννήθηκα και μεγάλωσα σε ένα αγροτικό χωριό του Κιλκίς που η ζωή κυλούσε ομοιόμορφη χωρίς εκπλήξεις. Ενώ εγώ, όπως προείπα είμαι άνθρωπος του πάθους και των συγκινήσεων κι ένοιωθα πως κάτι μου έλειπε. Ένας ακόμη λόγος είναι πως μας έλειπαν πολλά βασικά αγαθά στο χωριό κι έπρεπε να έχω τα όνειρά μου ακοίμητα, γιατί η αγωνία της οικογένειά μου για εργασία μου δημιουργούσε άγχος και εσωτερικές συγκρούσεις.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τελικά λειτούργησε ευεργετικά που μεγαλώσατε σε αγροτικό σπίτι κι αυτό φαίνεται στα βιβλία σας.
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ : Πραγματικά δεν θα μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου άνθρωπο της πόλης, νοιώθω πως δεν θα μπορούσα να πω τίποτε. Η μυρωδιά του βρεγμένου χώματος, το σφύριγμα του ανέμου, το λευκό τοπίο τον χειμώνα είναι τα μεγαλύτερα ποιήματα. Εγώ μεγάλωσα μέσα σε αυτά κι αυτά «αντιγράφω».
ΕΡΩΤΗΣΗ: Η γλώσσα που χρησιμοποιείτε στα βιβλία σας είναι εξαιρετικά προσεγμένη. Πολλά σημεία των αφηγήσεών σας θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αυτοτελή ποιήματα ενώ οι περιγραφές σας στο « ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ» έχουν τέτοιον ρεαλισμό που έχεις την εντύπωση, καθώς διαβάζεις, πως ακούς τον παφλασμό των κυμάτων της Δοϊράνης. Πως αντιδρούν οι αναγνώστες σας σε αυτόν τον τρόπο γραφής;
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ : Εγώ γράφω με τα μάτια της ψυχής μου, χωρίς πολλά μέσα και μετά από πολλές εσωτερικές συγκρούσεις. Έχω μια μελωδία στο μυαλό μου όταν ετοιμάζω το βιβλίο μου κι αυτή θέλω να ακούγεται σε κάθε σελίδα. Το ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ ας πούμε είναι μια προσευχή στον έρωτα, ο θαυμασμός μου στην φύση και στον άνθρωπο των συνόρων, πέρα απ΄ τον μιμητισμό που τον διακατέχει θέλοντας να φέρει την πόλη στο χωράφι του ή να χαμηλώσει τον ουρανό φτιάχνοντας ψηλά κτήρια χωρίς να συντρέχει λόγος. Όσο για τους αναγνώστες θέλω να πω πως είναι πολύ περισσότερο απαιτητικοί απ΄ όσο φαντάζεστε και ψάχνουν συνεχώς για καινούρια πράγματα πως τους αφήνουν μια γεύση ονείρου μετά την ανάγνωση, κάτι διαφορετικό από αυτό που τους προσφέρει η τηλεόραση και τα ποικίλης ύλης περιοδικά. Έτσι οι κριτικές τους είναι κάτι περισσότερο από ενθαρρυντικές. Έτσι κι αλλιώς εγώ θυμώνω με την σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία που συνεχώς χαμηλώνει για εμπορικούς λόγους ή για άλλους που αγνοώ σε μεγάλο ποσοστό και πάνω απ΄ όλα λειτουργώ σαν αναγνώστης του εαυτού μου. Δυστυχώς ο δυτικός τρόπος ζωής έχει φυλακίσει την ελληνική γλώσσα που είναι ανεξάντλητη με την «μουσική» της. Εγώ απλώς αδιαφορώ γι’ αυτή την πραγματικότητα αναζητώ να βρω μια δική μου ταυτότητα και νομίζω πως το έχω καταφέρει.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Λέτε τα πράγματα με το όνομά τους, δίχως τον παραμικρό δισταγμό, αυτό δεν νομίζεται πως μπορεί να σας απομονώσει;
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ: Απεχθάνομαι κάθε μορφή εξουσίας που μπορεί να σε τσαλακώσει. Τα δικά μου βιβλία είναι η φωνή του απλού ανθρώπου που αγωνιά για το αύριο, την φύση, αναζητά την αληθινή αγάπη και δεν κοιμάται ήσυχος περιμένοντας την παγκοσμιοποίηση που συνεχώς ακούει πως τον πλησιάζει. Οι ήρωές μου δεν χρειάζονται χρήματα για να υπάρξουν, ζουν αληθινά. Ζω και κινούμε μέσα σε απλούς ανθρώπους κι εκφράζομαι με την δική τους φωνή γιατί πολλοί από αυτούς δεν μπορούν να μιλήσουν, άρα για ποια απομόνωση μιλάτε; Πιστεύω πως όταν είσαι αληθινός αργά ή γρήγορα θα αναγνωριστείς.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι είναι για σας το ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ;
ΣΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ: Το ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ είναι για μένα ένα ερωτικό ραντεβού στις όχθες της λίμνης Δοϊράνης, καθαρό φως από έναν ακούραστο ήλιο, μια πράσινη θάλασσα με βελανιδιές, η φωνή ενός απλού ανθρώπου των συνόρων. ΤΟ ΦΙΛΙ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ είναι ένα μαγευτικό ταξίδι σε έναν μυστικό κόσμο γεμάτο ήχους και χρώματα. Αποκλειστικά αφιερωμένο στη γη που γεννήθηκα σε αυτούς που αγάπησα και «κοιμούνται» στο χώμα της, στην γραμμένη με αίμα ιστορία. Αυτό το ταξίδι προσκαλώ τους αναγνώστες να το κάνουμε μαζί, είμαι σίγουρος πως δεν θα απογοητευτούν από την περιπλάνηση. Σας ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία που μου δώσατε να μιλήσω. Τώρα ο λόγος ανήκει στους αναγνώστες.
Περιοδικό «Έρευνα»
